
گفتوگوی اختصاصی «نسلفردا» با سخنگوی وزارت امورخارجه با تمرکز بر غائله قرهباغ
تعداد بازدید : 12
راه حل مناقشات موجود، نظامی نیست
نویسنده : دریا وفایی
حدود سه دهه است که جمهوری آذربایجان و ارمنستان برسرمنطقه قرهباغ اختلاف دارند. به تازگی نیز مناقشاتی بین ساکنان قرهباغ و ارمنستان رخ داده که نشان میدهد این مسئله همچنان به عنوان کانون بحران بین ایروان و باکو است و هر لحظه احتمال جنگ تمام عیار بین دوکشور وجود دارد. دراین میان جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور هممرز با دو کشورهمواره با پا درمیانی سعی درایجاد آرامش و جلوگیری از گسترش درگیریها داشته است. با توجه به شدت حملات نظامی بین طرفین، اینبار آیا اختلافات 30 ساله بر سر قرهباغ باعث بیثباتی منطقه و همچنین ناامنی مناطق مرزی ایران خواهد شد؟ سرانجام نزاعها چه خواهد بود؟... و موضوعاتی از این دست که این روزها حتی برای مردم عادی نیزمورد سؤال است. سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درگفتوگو با «نسلفردا» به پرسشهای مطرح شده پاسخ داد که در ادامه میخوانید.
آیا مواضع ایران در خصوص درگیریهای قرهباغ تغییر کرده است؟
جمهوری اسلامی ایران همواره بر حفظ تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و رعایت قوانین بینالمللی تاکید کرده است. دخالت طرفهای ثالث در این مناقشه زیانبار و غیرسازنده است و باید از هر اقدامی که مسیر حل اختلافات بین دو کشور همسایه ما یعنی جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان را سختتر و پیچیدهتر میکند، اجتناب شود. جمهوری اسلامی ایران از هر گونه ابتکاری که بتواند موجب توقف جنگ میان آذربایجان و ارمنستان در چارچوب حقوق بینالملل و دستیابی به راه حل پایدار شود، حمایت میکند. جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی خود را برای مساعدت به حل و فصل این اختلاف اعلام کرده است.
از نظر ما راه حل مناقشات موجود، نظامی نیست. ما بمباران مناطق مسکونی و زیرساختها را ازهر طرف که اتفاق بیفتد به شدت محکوم میکنیم. کشتار غیرنظامیان قابل قبول نیست و باید متوقف شود. اینها خطوط قرمزی است که حتی در جنگها هم باید رعایت شود. موضع ما کاملاً مشخص است ضمن اینکه طرفها را تشویق به خویشتنداری میکنیم. فکر میکنیم مسیر گفتوگوهای سیاسی و احترام به حاکمیت ارضی هر دو طرف و ایجاد ساز و کار برای پایان اشغال شهرهای اشغال شده، مواردی است که میتواند به یک صلح پایدار در منطقه کمک کند. ما از آتشبس (بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان) استقبال کرده و میکنیم و بابت گزارشهایی که حاکی ازنقض آتشبس است، بسیار متاسفیم. امیدواریم هر دو طرف درگیری هرچه سریعتر به توافق آتشبس بازگردند.
گفته میشود ایران ارسال تجهیزات نظامی به ارمنستان داشته است، آیا صحت دارد؟
ادعاهای مطرح شده در برخی رسانهها در انتساب ترانزیت سلاح و ادوات نظامی از مسیر خاک جمهوری اسلامی ایران به مقصد ارمنستان، کاملاً کذب است. تردد کامیون و ترانزیت کالاهای متعارف غیرنظامی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه، به طور معمول همواره برقرار بوده و کامیونهای مورد اشاره نیز صرفاً در همین چارچوب به فعالیت خود مشغول هستند. جمهوری اسلامی ایران ضمن نظارت دقیق و کنترل لازم بر روند جابهجایی و ترانزیت کالا به کشورها، به هیچ وجه اجازه نمیدهد از خاک کشورمان برای انتقال سلاح و مهمات استفاده شود.
به نظرشما ایران چه اندازه میتواند در انجام آتشبس مؤثر باشد؟
جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای بروز درگیری نظامی بین دو کشور ارمنستان و آذربایجان، رایزنیها و اقدامات خود را به منظور توقف جنگ و کاهش تنش بین دو کشور شروع کرد. این اقدامات در دو بخش شامل تماس و گفتوگو با مقامات دو کشور ارمنستان و آذربایجان و رایزنی با سایر کشورهای منطقه در سطوح مختلف دیپلماتیک بود. ایران یکی از کنشگران معدودی است که با همه طرفین و کنشگران این موضوع اعم از دو طرف درگیر و طرفهای دیگر منطقهای روابط خوبی دارد. از این بعد، جایگاه ویژهای داشته و رسالت مهمی داریم. براین اساس سعی کردیم به شکل دوجانبه با هر دو پایتخت در ارتباط مستمر باشیم.
گفتوگوی تلفنی آقای دکتر روحانی با آقای پوتین رئیسجمهور روسیه، دو بار گفتوگوی تلفنی جناب آقای ظریف وزیر امور خارجه با لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و گفتوگوهای تلفنی جداگانه دکتر ظریف با وزرای امور خارجه جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان، تماس تلفنی آقای دکتر واعظی با شاهین مصطفییف معاون نخست وزیر آذربایجان، ملاقات سفرای کشورمان در باکو و ایروان با مقامات سیاسی دو کشور وارتباط مستمر تلفنی و... با سفرای جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان در تهران از جمله اقدامات کشورمان در حل و فصل مناقشه قرهباغ بوده است.
علاوه بر فعالیتهای دیپلماتیک، جناب آقای دکتر ظریف وزیر امور خارجه در فضای مجازی نیز فعال بود و چندین توئیت در تبیین سیاستهای ایران منتشرکردند که بازتابهای قابل توجهی داشت
آینده این مناقشه را چه طور میبینید و درصورت ادامه چه تهدیداتی برای کشورمان دارد؟
ما معتقدیم که منطقه ما اکنون نیازمند صلح است. ابراز امیدواری میکنیم که دو طرف با درایت و در فضای صلحآمیز، مذاکرات را برای رسیدن به توافق در چارچوب مصوبات حقوق بینالملل و احترام به تمامیت ارضی طرفین ادامه دهند. همسایگان ما اولویت دیپلماسی ما هستند و ما از هر گامی که امید و صلح را به مردم منطقه بازگرداند و ثبات و شکوفایی به ارمغان آورد استقبال میکنیم.
تحرکات در مناطق مرزی کشورمان به طور جدی و با حساسیت تمام از سوی جمهوری اسلامی ایران در حال رصد بوده و کشورمان نسبت به امنیت اتباع خود به هیچ وجه اغماض نخواهد کرد. در این ارتباط ضمن اعلام غیرقابل تحمل بودن هرگونه تعرض از سوی هر یک از طرفهای درگیر در منطقه به خاک کشورمان از دو طرف خواستهایم در پرتو روابط دوستانه و اصول حسن همجواری، ضمن احترام به حاکمیت و تمامیت سرزمین جمهوری اسلامی ایران، کلیه اقدامات و تدابیر امنیتی لازم را برای جلوگیری از تکرار اینگونه حوادث غیرقابل قبول اتخاذ کنند.